Dzieci i młodzież w Internecie. Porady psychologa

Korzystanie dzieci i młodzieży z Internetu to bardzo ważny i aktualny temat. Pokolenia starsze musiały nauczyć się wykorzystywania nowych technologii, młodsze nie znają już
świata bez komputerów i dostępu do sieci. Współczesna młodzież biegle orientuje się w technologicznych nowinkach, ale nie jest w 100% odporna na zagrożenia płynące
z korzystania z Internetu.

Szanowny Rodzicu! Warto pamiętać, że to Ty jesteś odpowiedzialny za zapewnienie swojemu dziecku bezpieczeństwa w świecie on-line. Warto poświęcić uwagę na dopytanie o to, jakie strony odwiedza Twoje dziecko, jakie treści publikuje na portalach społecznościowych, z kim spędza czas na internetowych rozmowach. Rozmowa z dzieckiem na temat korzystania z Internetu może wspomóc proces budowania Waszej relacji opartej na zaufaniu i poczuciu bezpieczeństwa.

Kilka słów o internetowych zagrożeniach:

1. Udostępnianie ważnych danych lub informacji o sobie.

- PHISHING: sposób kradzieży danych polegający na tym, że korzystający z Internetu otrzymuje wiadomość z prośbą o uwierzytelnienie danych. Klikając w podany link i wpisując wymagane informacje udostępnia je przestępcom. Często też do wiadomości dołączany jest załącznik (np. zatytułowany faktura), zawierający złośliwe oprogramowanie wykradające ważne dane.

- PHARMING – rodzaj phishinhu, który polega na przekierowaniu osoby na fałszywą stronę mimo wpisania prawidłowego adresu witryny.

2. Cyberprzemoc: rodzaj przemocy wykorzystujących technologie, najczęściej Internet  i telefon. Najczęstsze formy cyberprzemocy: rozsyłanie kompromitujących zdjęć lub filmów, podszywanie się pod kogoś, nękanie, obrażanie lub wyśmiewanie w komentarzach, na forach publicznych, w wiadomościach prywatnych. Cyberprzemoc często wiąże się z poczuciem anonimowości agresora oraz z ogromną szybkością rozprzestrzeniania się kompromitujących ofiarę materiałów.

3. Hejting i mowa nienawiści: krytyczne, często bezpodstawnie, agresywne komentarze dotyczące wyglądu, religii, narodowości, przekonań, itp. To forma cyberprzemocy,
która polega na obrażaniu w sieci innych osób. Internetowy hejt zawsze przekracza kulturę wypowiadania się w sieci.

4. Seksting: przesyłanie nagich lub półnagich filmików lub/i zdjęć przez komunikatory Internetowe lub wiadomości telefoniczne. Może przybierać też formę czatów na żywo (live chat) z wykorzystaniem kamerek w telefonach lub laptopach. Jednym ze skutków sekstingu może być utrwalanie i ponowne rozpowszechnianie tychże zdjęć i nagrań. Należy pamiętać, że choć polskie prawo nie zawiera jeszcze przestępstwa o nazwie seksting, to zabronione jest utrwalanie i rozpowszechnianie treści pornograficznych z udziałem małoletniego.

5. Nadużywanie korzystania z Internetu lub gier online: w grach często występują treści agresywne, wulgarny język, promowane są zachowania agresywne.

6. Ściąganie plików z sieci: nie jest zakazane ściąganie np. rozpowszechnionych już filmów na użytek własny, zabronione jest udostępnianie ich większej ilości osób. Zabronione jest pobieranie z sieci płatnych programów lub plików z nielegalnych witryn, omijając zapłatę za nie.

7. Plagiat: polega na wykorzystaniu dzieła innej osoby podpisując je jako własne.

Rodzicu!

• Warto rozmawiać z dzieckiem na temat bezpiecznego korzystania z sieci oraz możliwych zagrożeń, na które mogą napotkać użytkownicy Internetu.
•  Warto stworzyć zasady korzystania z Internetu (np. nie klikamy w nieznane załączniki, nie udostępniamy danych, ograniczamy możliwość oglądania zdjęć przez każdego użytkownika sieci).
• Warto przypominać dziecku, że w sytuacjach trudnych, np. kiedy jest w sieci hejtowane, może liczyć na wsparcie rodziców i innych dorosłych.
• Daj dziecku przykład tego, jak rozważnie korzystać z sieci, korzystajcie z komputera również wspólnie.
• Warto uświadomić dziecko, że w sieci nic nie ginie.
• Powiadamiaj administratorów stron o nadużyciach na ich witrynach.
• Zgłaszaj nielegalne zachowania w Internecie odpowiednim służbom.
• Zwracaj uwagę na treści prezentowane w grach.
• Sprawdzaj, ile czasu Twoje dziecko spędza przed ekranem.
• Zastanów się nad narzędziami kontroli rodzicielskiej w Internecie: zainstalowaniem programu antywirusowego, ustawień prywatności, blokowaniem wybranych stron internetowych.
• Warto poprosić dziecko, by przestawiło strony internetowe, z których korzysta.
• Warto, jeżeli Twoje dziecko ukończyło odpowiedni wiek i chce założyć konto na wybranym portalu społecznościowym, zrobić to razem. Możecie poświęcić chwilę czasu na edycję ustawień prywatności.

Materiał przygotowany przez Klaudię Słoninę - psychologa Szkoły Podstawowej nr 4 w Krakowie.